1. Que thử test đường huyết là gì và được dùng trong trường hợp nào?

Que thử test đường huyết là một bộ phận của máy đo đường huyết cá nhân giúp kiểm tra nồng độ đường máu bằng cách chích máu đầu ngón tay. Mỗi loại que thử thường sẽ đi kèm theo hãng máy tương ứng. Que thử chỉ nên dùng một lần duy nhất và không sử dụng lại.

Bất cứ đối tượng nào muốn kiểm tra lượng đường huyết trong máu đều có thể sử dụng phương pháp này. Que thử test đường huyết thường được dùng trong trường hợp theo dõi đường máu thường xuyên tại nhà, kiểm tra đường máu nhanh tại giường ở cơ sở y tế,...

Hình 1: Đo đường huyết bằng que thử nhanh.

Tùy vào nhu cầu và tình trạng sức khỏe của bệnh nhân để tiến hành đo với tần suất thích hợp. Một số trường hợp sử dụng nhiều phương pháp que thử đường huyết đó là những người đang điều trị bằng insulin, người đang được điều chỉnh liều thuốc, mẹ bầu được chẩn đoán đái tháo đường thai kỳ,...

Những người có triệu chứng nghi ngờ đái tháo đường giai đoạn đầu như thường xuyên khát nước, đi tiểu nhiều, ăn nhiều, sút cân đột ngột không rõ nguyên nhân, vã mồ hôi,... cũng đều có thể tiến hành test đường huyết.

2. Những ưu điểm của que thử test đường huyết

Phương pháp kiểm tra đường huyết bằng que thử này hiện đang được áp dụng khá rộng bởi những ưu điểm mà nó mang lại cho người dùng:

- Giúp đo và kiểm tra lượng đường máu một cách nhanh chóng, chính xác chỉ trong vài phút.

- Que thử này đem đến sự tiện lợi bởi bạn có thể sử dụng tại nhà, tại phòng khám, tại các trung tâm y tế và bệnh viện đều được.

- Phương pháp này sẽ giúp người dùng có thể theo dõi kết quả đường máu một cách thường xuyên, chủ động mà không cần đến trực tiếp tại viện.

- Đối với những người sợ lấy máu thì que thử đường huyết là một giải pháp bởi thao tác đơn giản, nhanh chóng và cần rất ít máu để phân tích.

- Ngoài ra một số máy đo còn được tích hợp thêm vài chỉ số khác như cholesterol, acid uric,...

Hình 2: Bộ đo đường huyết nhỏ gọn, tiện lợi.

3. Các bước tiến hành sử dụng que thử test đường huyết

Phương pháp này thường được yêu cầu thực hiện khi bác sĩ muốn kiểm tra đường máu nhanh chóng ngay tại giường của bệnh nhân hoặc xét nghiệm tại nhà. Bình thường nhân viên y tế sẽ là người tiến hành kiểm tra đường huyết hoặc người thân trong gia đình được hướng dẫn để có thể tự kiểm tra cho bệnh nhân.

Trước khi tiến hành cần phải chuẩn bị các dụng cụ cần thiết như kim chích, bút chích máu, bông cồn, bông khô, bảng theo dõi kết quả, kiểm tra về chất lượng máy đo và que thử. Có thể kiểm tra bằng cách đặt que thử vào khe trên máy và nhỏ vài giọt dung dịch mẫu lên để test. Nếu kết quả phù hợp với tiêu chuẩn của nhà sản xuất đưa ra chứng tỏ chất lượng que và máy đo đảm bảo.

- Hướng dẫn bệnh nhân rửa sạch tay và lau khô. Tiến hành sát khuẩn vị trí đầu ngón tay bằng bông cồn, để khô tự nhiên. Chú ý bệnh nhân cần phải được ngồi hoặc nằm thoải mái.

- Tiến hành lấy que thử ra và đặt vào khe trên máy, đảm bảo lắp vừa khít, thường lúc này máy sẽ tự khởi động. Code của que thử phải trùng khớp với mã code hiện trên máy.

- Lắp kim vào đầu bút chích và chỉnh độ sâu sao cho phù hợp.

- Nhân viên y tế tiến hành cầm tay bệnh nhân, thả lỏng và xoa bóp để máu lưu thông tốt, vuốt nhẹ từ gốc đến đầu ngón tay để dồn máu xuống. Đặt kim chích ở mép ngoài cạnh đầu ngón tay và bấm chích máu. 

- Vuốt và nặn nhẹ sao cho lấy đủ lượng máu xét nghiệm. Thấm giọt máu vào đầu que thử và cắm vào máy để đo. Chú ý tránh chạm da vào vùng thấm máu sẽ ảnh hưởng đến kết quả.

- Dùng bông gạc khô giữ vào vết đâm kim để cầm máu. Đợi khoảng 30 - 45 giây cho máy phân tích ra kết quả. 

- Ghi chép lại kết quả của mỗi lần đo để tiện cho việc theo dõi thường xuyên. Thu dọn sạch sẽ các dụng cụ, đặc biệt là kim chích và que thử phải được vứt bỏ đúng quy định. 

Hình 3: Dùng bút chích để chích máu ở đầu ngón tay.

Cách đọc kết quả đường máu

Bệnh phẩm để tiến hành que thử đường máu đó chính là máu mao mạch, do đó chỉ số bình thường sẽ chênh lệch một chút so với phương pháp xét nghiệm đường máu bằng máu tĩnh mạch. Theo đó, giá trị bình thường của đường máu mao mạch lúc đói vào khoảng 4,4 - 7,2 mmol/ L, sau ăn 2 giờ là < 10 mmol/ L. 

Đối với những phụ nữ đang mang thai, tiến hành làm nghiệm pháp dung nạp đường huyết bằng phương pháp que thử để xác định đái tháo đường thai kỳ. Giá trị đường máu bình thường được tính như sau:

- Đường máu lúc đói: < 5,3 mmol/L.

- Đường máu sau 1h: < 7,8 mmol/L.

- Đường máu sau 2h: < 6,7 mmol/L.

Nếu kết quả của bạn có sự bất thường,cần phải thông báo ngay cho bác sĩ để có biện pháp điều trị kịp thời.

Hình 4: Việc kiểm tra và theo dõi đường máu thường xuyên sẽ giúp điều trị bệnh hiệu quả.

4. Một số lưu ý khi sử dụng que thử test đường huyết

Cách sử dụng và bảo quản que thử sẽ ảnh hưởng đến kết quả đường máu của bạn. Chính vì vậy để tránh những sai số ngoài ý muốn, bạn cần phải lưu ý một số vấn đề sau:

- Bảo quản lọ que thử ở nơi thoáng mát, khô ráo, tránh ánh nắng trực tiếp từ mặt trời và không bảo quản lạnh.

- Không chuyển que sang các lọ đựng khác, tránh nhiễm bẩn và bị hỏng que.

- Khi lấy que thử ra cần phải chú ý nhanh chóng đóng chặt nắp, hạn chế không cho không khí bên ngoài vào.

- Que thử sau khi được lấy ra phải sử dụng luôn và chú ý rửa tay sạch sẽ, khô ráo trước khi cầm vào que.

- Tuyệt đối không bẻ cong, cắt hoặc làm đứt gãy que thử ở bất kỳ hình thức nào.

- Chú ý hạn sử dụng của que và sau khi đã mở nắp lọ, khuyến cáo không nên sử dụng quá 3 tháng.

- Que thử chỉ sử dụng duy nhất 1 lần và tuyệt đối không sử dụng lại.

Những gia đình có trẻ nhỏ cũng nên chú ý để lọ que thử tránh xa tầm tay của bé, tránh những nguy hiểm có thể xảy ra.

Như vậy que thử test đường huyết là một phương pháp kiểm tra và theo dõi đường máu một cách nhanh chóng, chính xác và tiện lợi. Nó không chỉ giúp các bác sĩ đo lượng đường máu nhanh chóng ngay tại giường mà chính bệnh nhân cũng có thể tự kiểm tra tại nhà của mình. 

Nếu bạn đọc có bất cứ thắc mắc gì về phương pháp xét nghiệm đường máu bằng que thử test này có thể liên hệ với tổng đài của MEDLATEC để được giải đáp cụ thể hơn.